Głóg – właściwości zdrowotne, zastosowanie kwiatów i owoców głogu oraz przeciwwskazania do stosowania
Głóg to roślina występująca w postaci krzewów lub niewysokich drzew. Spotkać go można w większości krajów europejskich. Jest również rośliną ozdobną. Głóg znany był w medycynie ludowej do leczenia bezsenności, niestrawności, biegunek, chorób pęcherzyka żółciowego, astmie natomiast w medycynie chińskiej był stosowany w celu złagodzenia dolegliwości trawiennych. Poza miejscem w Farmakopei, wzmianki o tej niesamowitej roślinie znaleźć można także w mitologiach i wierzeniach. Jest częstym składnikiem herbatek na serce.
SPIS TREŚCI:
- Właściwości prozdrowotne kwiatów i owoców głogu
- Zastosowanie lecznicze głogu na układ sercowo-naczyniowy - ochrona serca i naczyń krwionośnych
- Głóg – właściwości antyoksydacyjne oraz wpływ rośliny na aktywność układu odpornościowego
- Właściwości zdrowotne głogu czyli bomby witaminowej
- Przeciwwskazania do stosowania głogu i preparatów z głogiem
- Głóg – gdzie kupić
Właściwości prozdrowotne kwiatów i owoców głogu
Surowcem zielarskim głogu jest kwiat (lub kwiatostan) oraz owoc głogu. Istnieje wiele gatunków głogu, a w ziołolecznictwie wykorzystuje się: głóg dwuszyjkowy i jednoszyjkowy. Kwiat biały lub różowy głogu zbiera się w maju i czerwcu a dojrzałe owoce na przełomie września i października.
Głóg posiada symboliczne znaczenie w wierzeniach wielu prastarych ludów – starożytnych Rzymian, Greków, Celtów oraz Słowian. Złamanie gałęzi głogu miało przynieść pecha, natomiast pozostawienie tejże gałęzi głogu przed drzwiami domu, zabezpieczało dom i jego domowników przed czarownicami, strzygami czy wampirami. Chronił niemowlęta przed urokami. Jednak głóg to również symbol miłości i nadziei. Na grobie sławnych kochanków Tristana i Izoldy, wyrósł głóg, który oplótł ich ciała, aby nawet po śmierci mogli się połączyć. Głóg goił złamane serca nieszczęśliwie zakochanych. Ta symbolika nie na darmo krąży po dziś dzień. Głóg to bardzo wartościowa roślina z której zarówno owoce jak i kwiaty są użytkowane w celach zdrowotnych. Farmakopea Polska VI opisuje owoc i kwiatostan głogu jako surowiec zielarski, służący do przyrządzenia nalewki i stosowania w przypadku delikatnej niewydolności serca. Zatem kwiat i owoc głogu to surowce prawdziwie sercowe, leczy zarówno złamane jak i chorowite serca.
-> W naszej ofercie dostępny jest owoc głogu i kwiat głogu <-
Zastosowanie lecznicze głogu na układ sercowo-naczyniowy - ochrona serca i naczyń krwionośnych
Substancjami aktywnymi głogu są polifenole (flawonoidy, kwasy fenolowe, proantocyjanidyny i antocyjany) znajdujące się w jego owocach oraz kwiatach. Badania przeprowadzane z udziałem zwierząt wykazują, że ekstrakty z owoców oraz kwiatów głogu mogą wpłynąć korzystnie na poziom cholesterolu oraz trójglicerydów we krwi. Mianowicie w badaniach tych zaobserwowano wzrost cholesterolu HDL oraz spadek cholesterolu LDL i trójglicerydów we krwi. Naukowcy tłumaczą to zjawisko, zmniejszeniem wchłaniania i biosyntezy cholesterolu, oraz szybszym usuwaniu cholesterolu (w postaci kwasów żółciowych) z organizmu następującym po systematycznym spożywaniu ekstraktu z owoców głogu.
Tradycyjny lek recepturowy to nalewka z kwiatostanu głogu (Crataegi tinctura). Nalewka ta poprawia ukrwienie mięśnia sercowego poprzez rozszerzenie naczyń wieńcowych. Dzięki temu zwiększa się przepływ krwi i łagodnie obniża ciśnienie. Nalewka wywiera również dodatni wpływ inotropowy na serce, co oznacza, że zwiększa siłę skurczu serca. Dlatego też zalecana jest w stanach szybkiego męczenia się, łagodnego zwolnienia rytmu zatokowego serca, w początkowym stadium niewydolności serca, a także przy dolegliwościach serca o podłożu nerwowym (według ulotki Crataegi tinctura). Wykazuje cenne właściwości obniżające ciśnienie, które sprzyjają również "nerwusom".
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat ziół wspomagających serce, zapraszamy do artykułu: ZIOŁA NA SERCE I UKŁAD KRWIONOŚNY i ZIOŁA NA CHOLESTEROL
Głóg – właściwości antyoksydacyjne oraz wpływ rośliny na aktywność układu odpornościowego
Cenne właściwości głogu to nie tylko ochrona serca i naczyń krwionośnych, ale także działanie przeciwutleniające. Jest on także bogatym źródłem antyoksydantów, głównie polifenoli. Zarówno w kwiatostanach jak i owocach głogu znajdują się związki o wysokim potencjale przeciwutleniającym. Antyoksydanty neutralizują wolne rodniki, które niszczą DNA, komórki ciała, naczynia krwionośne i inne organy. Wpływają hamująco na utlenianie cholesterolu LDL, który w utlenionej formie jest niebezpiecznym czynnikiem w powstaniu miażdżycy naczyń. Wolne rodniki sprzyjają wielu chorobom o podłożu zapalnym, schorzeniom oczu, cukrzycy, nowotworom. Bardzo ważne jest, aby nasza dieta dostarczała odpowiednia ilość antyoksydantów. Równowaga zachowana między wolnymi rodnikami, a przeciwutleniaczami jest jednym z elementów zapobiegania wielu schorzeniom.
Jak podaje literatura, głóg wykazuje działanie przeciwzapalne, poprzez zapobieganie powstawaniu i uwalnianiu mediatorów procesu stanu zapalanego. Dodatkowo kwiaty głogu działają rozkurczowo na mięśnie gładkie jelit, macicy oraz układu moczowego, prawdopodobnie ze względu na substancje w nich zawarte jakimi są flawonoidy.
Właściwości zdrowotne głogu czyli bomby witaminowej
Zarówno liście jak kwiatostany i owoce głogu są bogatym źródłem składników mineralnych i innych związków, korzystnie działających na nasze zdrowie. Są to między innymi witamina C, PP, A, witaminy z grupy B, sole mineralne, pektyny i garbniki. Wymienione składniki połączone z antyoksydantami to prawdziwa „broń” w walce z drobnoustrojami. Przetwory z głogu na pewno przydadzą się nam podczas przemęczenia fizycznego czy przeziębienia. Jak donosi literatura, alkoholowe ekstrakty z głogu, odnosiły pozytywny skutek przeciwko niektórym gatunkom bakterii oraz grzybów.
Przeciwwskazania do stosowania głogu i preparatów z głogiem
Głóg nie jest tutaj wyjątkiem. Jak każda roślina lecznicza, ma przeciwwskazania do stosowania jej. Mimo, że surowce roślinne działają dużo łagodniej niż chemiczne, ukierunkowane leki, a herbata z głogu jest stosunkowo bezpiecznym preparatem to należy zachować ostrożność w jego zażywaniu. Przeciwwskazaniem do korzystania z głogu jest niskie ciśnienie krwi i złożone problemy z sercem. Osoby przyjmujące leki nasercowe i układ krążenia oraz inne, powinny skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem fitoterapii.
Głóg – gdzie kupić
Susz ziołowy z rozdrobnionych kwiatów i liści głogu, suszone owoce, a także wodne i etanolowe wyciągi z głogu oraz ekstrakty z owoców lub kwiatów i suplementy diety na bazie głogu dostępne są w sklepach zielarskich oraz aptekach.
Napar z głogu przygotowuje się z kwiatów, poprzez zalanie 1-2 łyżeczek suszu szklanką gorącej wody, a następnie pozostawanie pod przykryciem na 20 minut.
Z suszonych, dojrzałych owoców głogu przygotowuje się odwar. Należy zalać 1-2 łyżeczki owoców głogu szklanką wrzątku i gotować ok 3-5 minut, a następnie pozostawić na ok 30 minut pod przykryciem. Odcedzić i pić 1-2 razy dziennie po szklance odwaru
Zapraszamy do zapoznania się z innymi artykułami blogowymi: GALGANT - PRZYPRAWA ŻYCIA I MIŁOŚCI
Bibliografia:
https://rozanski.li/297/glg-crataegus-w-fitoterapii/
Kulczyński, Gramza-Michałowska A.; "Potencjał prozdrowotny owoców i kwiatów głogu"; Probl Hig Epidemiol 2016, 97(1): 24-28
Król D. „Głóg (Crataegus monogyna (L.), Crataegus oxyacantha (L.)) – cenną rośliną leczniczą”; Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich w Poznaniu; Postępy Fitoterapii 2/2011, s. 122-126
Nowak G.; "Surowce roślinne stosowane w chorobach układu krążenia i serca"; Katedra i Zakład Naturalnych Surowców Leczniczych i Kosmetycznych Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinowskiego w Poznaniu herba Polonica, Vol. 55 No 2 2009
Tariq SA, Nisar M, Khan H, Shah MR. "The biological performance of Crataegus songarica against certain infectious fungal and bacterial diseases". Biol Med J 2014, 6(1): 1-4.
Ye XL, Huang WW, Chen Z, Chen X. "Synergetic effect and structure-activity relationship of 3-hydroxy-3-methylglutaryl coenzyme A reductase inhibitors from Crataegus pinnatifida"; Bge. J Agric Food Chem 2010, 58(5): 3132-3138.
https://receptura.edu.pl/nalewka-z-kwiatostanu-glogu-crataegi-tinctura/
Autor artykułu:
mgr inż. Beata Widlińska-Wojtasik
Absolwentka Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie na kierunku Żywienie Człowieka, dietetyk z wieloletnim stażem oraz technik farmaceutyczny
Opinie i porady autora z zakresu zdrowego odżywiania i fitoterapii:
- Tomasiak, M. Świerc „Przez Polskie Góry. Przewodnik Biegacza" wyd. Helion Gliwice, 2016
- https://finanse.wp.pl/szynka-z-puszki-to-skory-i-chemia-6114653062973569a
- https://www.fakt.pl/wydarzenia/polska/szynka-z-puszki-to-skory-i-chemia/8rkpgbl
- Dietetyk w ogólnoeuropejskim projekcie Preventomics: https://preventomics.eu/
