Zioła szwedzkie – właściwości i zastosowanie mieszanki promowanej przez Marię Treben

Zioła szwedzkie to popularna, tradycyjna mieszanka ziołowa, z której sporządza się nalewkę. Ma ona długą tradycję stosowania, sięgającą do XVII w. Jest to mieszanka ceniona za swoją wszechstronność i właściwości lecznicze. Dowiedz się więcej o ziołach szwedzkich!

Zioła szwedzkie – właściwości, zastosowanie i przeciwwskazania

Mieszanka szwedzkich ziół Marii Treben ma szerokie zastosowanie w stosowaniu wewnętrznym w szczególności w problemach związanych z układem pokarmowym oraz zewnętrznym.

Właściwości ziół szwedzkich:

• wspomagają funkcjonowanie układu trawiennego  - pobudzają wydzielanie soku żołądkowego, poprawiają trawienie w szczególności podczas niestrawności, łagodzą wzdęcia, działają żółciopędnie oraz pobudzają apetyt
• wspomagają detoksykację organizmu, działają oczyszczająco na nerki i wątrobę
• wykazują działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe, zioła szwedzkie pomagają w leczeniu stanów zapalnych wewnątrz organizmu, oraz skóry
• mogą być stosowane w celach profilaktycznych: wspomagać trawienie, zapobiegać stanom zapalnym, wzmacniają funkcjonowanie wątroby oraz wpływać korzystnie na układ odpornościowy, ponieważ niektóre ze składników mieszanki mają właściwości immunostymulujące. Profilaktyka opiera sie na systematycznym dawkowaniu mniejszych ilości wyciągu z ziół
• łagodzą infekcje skórne raz stany zapalne skóry - stosowane w postaci okładów lub przemywań korzystnie wpływają na stany zapalne skóry: owrzodzenia, ukąszenia owadów, trądzik i egzema
• dodatkowo zioła szwedzkie ułatwiają oddychanie podczas stanów zapalnych górnych dróg oddechowych i łagodzą objawy przeziębienia - katar, kaszel, ból gardła, bóle głowy
• stosowane zewnętrznie wspomagają krążenie krwi i działają rozgrzewająco, łagodzą obrzęki, bóle reumatyczne i mięśniowe. Zaleca się stosowanie nalewki podczas masażu bolesnego miejsca.

Sposób stosowania: 

Podstawową formą do stosowania ziół szwedzkich jest nalewka, jednak zioła można spożywać w roztworze wodnym w postaci herbatki - naparu. Do stosowania zewnętrznego zaleca się rozcieńczoną nalewkę lub napar. 

Przeciwskazania do stosowania

Przeciwskazaniem do stosowania jest alergia na którykolwiek ze składników specyfiku, warto zatem sprawdzić czy nie występuje uczulenie już po małej dawce. Kobiety w ciąży, kobiety karmiące oraz dzieci nie powinny stosować nalewki ze względu na obecność alkoholu. Choroby nerek i wątroby również wykluczają stosowanie nalewki. Przed zastosowaniem nalewki z ziół szwedzki podczas zażywania leków, należy skonsultować się z lekarzem.

Senes i rabarbar w większych dawkach wykazują działanie przeczyszczające.

Kilka słów o oryginalnych ziołach szwedzkich

Ojcem pierwotniej receptury ziół był wybitny szwedzki lekarz, chemik i pisarz Dr Urban Hjärne (XVII w). Jednym z jego największych osiągnąć było opracowanie składu mieszanki ziół szwedzkich, jako lekarstwa uniwersalnego, na wiele dolegliwości. Następnie  szwedzki lekarz, botanista dr Klaus Samst, żyjący w XVIII w, zmodyfikował przepis mieszanki. Zmienił proporcję oraz dodał takie składniki jak: kurkuma i zimowit jesienny, w celu zwiększenia spektrum działania ziół. Samst dokładnie udokumentował owy przepis, podpisując go swoim nazwiskiem, stąd to właśnie jemu przypisuje się wymyślenie tej receptury. 

Współczesne szwedzkie zioła gorzkie zostały opracowane w latach 70 ubiegłego wieku przez Marię Treben. W 1980 roku została wydana jej książka " Apteka Pana Boga", która spopularyzowała mieszankę szwedzkich ziół. Maria Treben opisała wiele przypadków schorzeń, na które pomagają zioła szwedzkie, a także ich pozytywny wpływ na zdrowie. To sprawiło, że autorka jak i receptura otrzymały szerokie uznanie w świecie zielarskim i medycyny naturalnej.

Oryginalny skład ziół szwedzkich oraz mieszanka według Marii Treben

Oryginalna receptura oraz ta opublikowana przez Klausa Samsta wyglądy nieco inaczej, niż ta przygotowana przez austriacką zielarkę Marię Treben. Przede wszystkim ta pierwsza nie zawierała kurkumy i zimowita jesiennego, inne były też proporcje poszczególnych ziół. Były to modyfikacje Klausa Samsta. Natomiast receptura Marii Treben nie uwzględniała kurkumy i zimowita. Zawierała natomiast korzeń arcydzięgla i mannę. Końcowy efekt, jaki dziś możemy dostać w sklepach zielarskich lub aptekach pod nazwą "mieszanka ziół szwedzkich na nalewkę" składa się z 11 ziół tzn. ziół z przepisu M. Treben wzbogaconych o kurkumę. Czasem spotkać można przepis gdzie występuje korzeń dziewięćsiłu zamiast lukrecji oraz piołun zamiast aloesu.  

Oryginalna receptura według Klausa Samsta:

• Aloes (Aloe vera) – 10 g
• Mirra (Commiphora myrrha) – 5g
• Szafran (Crocus sativus) – 0,2g
• Senes (Cassia angustifolia) – 10g
• Kamfora (Cinnamomum camphora) – 10g
• Korzeń rabarbaru (Rheum palmatum) – 10g
• Korzeń lukrecji (Glycyrrhiza glabra) – 10g
• Kłącze kurkumy (Curcuma longa) – 10g
• Zimowit jesienny (Colchicum autumnale) – 10g
• Terpentyna (Terebinthina) – 5g

Skład mieszanki ziół Marii Treben:

• Aloes (Aloe vera) – 10g
• Mirra (Commiphora myrrha) – 5g
• Szafran (Crocus sativus) – 0,2g
• Liść senesu (Cassia angustifolia) – 10 g
• Kamfora (Cinnamomum camphora) – 10 g
• Korzeń rabarbaru (Rheum palmatum) – 10 g
• Korzeń lukrecji (Glycyrrhiza glabra) – 10 g
• Korzeń arcydzięgla (Angelica archangelica) – 10 g
• Manna (Fraxinus ornus) – 10 g
• Teriak (Theriak) – 5 g

 

Jak zrobić nalewkę z ziół szwedzkich?

Zioła z przepisu M. Treben należy odważyć według proporcji i umieścić w dużym słoju lub innym szklanym naczyniu. Zioła zalać 1,5 litra alkoholu 38-40% np. brandy lub wódką. Całość pozostawić na 14 dni do maceracji w temp pokojowej, pamiętając by co dzień wstrząsnąć mieszanką. Następnie nalewkę przecedzić i przechowywać w zamkniętych butelkach z ciemnego szkła, w chłodnym, ciemnych miejscu.

 

Poznaj również najlepsze ZIOŁA PRZECIWZAPALNE

 

Bibliografia: 

Treben, Maria. Apteka Pana Boga. Wydawnictwo Hartigrama, 2005.

Hoffmann, David. Medical Herbalism: The Science and Practice of Herbal Medicine. Healing Arts Press, 2003.

Chevallier, Andrew. Encyclopedia of Herbal Medicine: The Definitive Home Reference Guide to 550 Key Herbs with all their Uses as Remedies for Common Ailments. DK Publishing, 2016.

 

Autor artykułu:

   mgr inż. Beata Widlińska-Wojtasik 

Absolwentka Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie na kierunku Żywienie Człowieka, dietetyk z wieloletnim stażem oraz technik farmaceutyczny 
Opinie i porady autora z zakresu zdrowego odżywiania i fitoterapii:

• Tomasiak, M. Świerc „Przez Polskie Góry. Przewodnik Biegacza" wyd. Helion Gliwice, 2016
• https://finanse.wp.pl/szynka-z-puszki-to-skory-i-chemia-6114653062973569a
• https://www.fakt.pl/wydarzenia/polska/szynka-z-puszki-to-skory-i-chemia/8rkpgbl
• Dietetyk w ogólnoeuropejskim projekcie Preventomics: https://preventomics.eu/